Eksik Prim
Sigorta primlerinin düzenli bir şekilde ödenmesi emekli olabilmek ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için büyük önem taşımaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) her ay düzenli olarak ödenen bu primler 30 günlük hesaplanır ve asgari ücrete göre belirlenir. İşverenler ve isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler Sosyal Güvenlik Kurumu'na her ya düzenli olarak ödeme yapmalıdır. Ödemeler düzenli olarak yapılmadığı takdirde sağlık hizmetlerinden faydalanılamamaktadır. Bunun yanı sıra gerekli primler ödenmediğinde, ödenmeyen günler emeklilik kapsamında prim gününe dahil edilmemektedir.
2019 yılında asgari ücrete yapılan %26,5'luk zamla birlikte birçok ödemede değişiklik meydana gelmiştir. Bu kapsamda 2019 yılı sigorta primleri şu şekildedir;
– 2019 yılı prime esas kazancın taban fiyatı 2.558,40 TL,
– 2019 yılı prime esas kazancın tavan fiyatı 19.188,00 TL,
– 2019 yılı en düşük günlük brüt kazanç 85,28 TL,
– 2019 yılı en yüksek günlük brüt kazanç 639,60 TL'dir
Sigorta primleri belirlenirken yukarıdaki kazançlar baz alınmaktadır. Bu kazançların taban fiyatları ise ilgili senenin belirlenen asgari ücretine göre hesaplanmakta ve değişmektedir. Bu yüzden sigorta primlerinin hesaplanmasında esas değişken asgari ücrettir.
2019 SSK (4A) SİGORTA PRİMİ NE KADAR ?
SSK'lı yani (4A)'ya bağlı olarak çalışan bir kişinin sigorta primleri işveren tarafından ödenmektedir. Devlet tarafından yapılan düzenleme ve teşvikler sebebiyle, SSK prim ödemeleri değişkenlik göstermektedir. 2019 yılı SSK primleri şöyledir:
SSK prim ödemelerinde herhangi bir indirim ya da teşvikten yararlanılmıyorsa, ödenmesi gereken tutar 959,40 TL'dir. Bu tutarın içerisinde stopaj ve sigorta bedeli bir arada ödenmektedir. Toplam tutar üzerinden yapılan hesaplamada herhangi bir teşvik ya da indirim söz konusu değildir.
İşveren sigorta primlerini düzenli olarak ödüyorsa ve herhangi bir geçmiş prim borcu yoksa %5'lik indirimden faydalanabilmektedir. Bu durumda ödenmesi gerek prim tutarı 831,48 TL'dir.
Uygulamada her sektörde sıklıkla karşı karşıya gelinen bir durum; işçinin ücretinin “Asgari Ücret” üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi ve bu ücret üzerinden de çalışanın primlerinin yatırılmasıdır. İşçinin gerçekte de aldığı ücretin asgari ücret olduğu durumlar açısından bir sıkıntı yoktur. Ancak kimi zamanlar işçinin ücreti daha fazla olabiliyor. Hal böyle olunca da bir takım sorunlar meydana geliyor. İşverenler genelde bu durum karşısında yüksek prim maliyetlerinden kaçınmak için işçinin ücretinin asgari kısmını bankaya yatırmakta ve kalan ücreti ise elden vermektedir. İşsiz kalma korkusu ile veya tamamen bilgisizlikten dolayı işçiler ise bu haklarından mahrum kalmaktadırlar.
Sigorta Primlerinin Eksik Yatırılması Haklı Nedenle Fesih Hakkı Verir mi?
Bu soruya tereddütsüz bir şekilde “evet” yanıtını verebiliriz. İşçinin priminin eksik yatması veya hiç yatırılmaması şüphesiz ki; “ahlak ve iyiniyet kurallarına” aykırılık oluşturur. Bu nedenle işçi, i̇ş akdini haklı nedenle derhal feshedebilir.
Bu durumda haklı nedenle yapılacak olan feshin nedenlerinin de bildirilerek yazılı şekilde, en garanti yol olarak Noter vasıtası ile yapılması ve alacakların talep edilmesi önem arz etmektedir. Ödeme yapılmaması ihtimalinde ise dava yoluna gidilerek alacağın ilama bağlanması işçinin alacaklarının tahsili sağlanmalıdır.
